Pożyczka i kredyt konsolidacyjny - co to jest i na czym polega

Szczegóły: Autor: Sebastian - Biznesator; Kategoria: Bankowość

Spis treści

Pożyczka - kredyt konsolidacyjny

Wyobraź sobie, że masz kilka kredytów, rat pożyczek, może jeszcze kartę kredytową i chwilówkę. Do tego każda ma inny termin spłaty, inne oprocentowanie i ... inne powiadomienia w telefonie. Słowem finansowy chaos. W pewnym momencie człowiek zaczyna się w tym gubić. Nie dlatego, że jest nieodpowiedzialny, ale zwyczajnie ciężko ogarnąć cztery różne harmonogramy spłat, zwłaszcza gdy życie dorzuca swoje niespodzianki.

I tu na scenę wchodzi konsolidacja - coś w rodzaju "sprzątacza" w świecie finansów, który zamienia kilka rat w jedną. Jednak diabeł tkwi w szczegółach. Można to zrobić na dwa sposoby - kredytem albo pożyczką konsolidacyjną. Podobne? A jednak to dwa różne mechanizmy, które mają swoje plusy, minusy i pułapki. Warto więc wiedzieć, jak to działa, kiedy może się opłacić, a kiedy lepiej poszukać innego rozwiązania.

Co to jest kredyt konsolidacyjny?

Kredyt konsolidacyjny to propozycja banku, która ma jeden główny cel - połączyć wszystkie Twoje dotychczasowe zobowiązania w jedno. Jeśli masz kredyt gotówkowy, hipoteczny, limit w koncie i raty za telewizor - bank może je "spakować" w jeden nowy kredyt. Dzięki temu zostaje Ci jedna rata miesięcznie, ustalona na określony czas, zazwyczaj dłuższy niż w pierwotnych umowach. I tu jest pierwszy plus - mniejsza rata co miesiąc, bo okres spłaty się wydłuża. Ale od razu też minus - im dłużej spłacasz, tym więcej odsetek w sumie zapłacisz.

Czy to oznacza, że kredyt konsolidacyjny to zawsze pułapka? Niekoniecznie. Jeśli masz wysokie raty i zaczynasz balansować na granicy płynności finansowej, to zmniejszenie miesięcznego obciążenia może być ratunkiem. Ważne, żeby przy podpisywaniu nowej umowy nie skupiać się wyłącznie na tym, ile zapłacisz w danym miesiącu, ale też policzyć, ile będzie Cię to kosztować w całym okresie spłaty.

Kredyt konsolidacyjny często jest oferowany z opcją dobrania dodatkowej gotówki "na start". Z jednej strony może pomóc (np. w spłacie zaległych rachunków), a z drugiej ... zwiększyć kwotę długu, który będziesz spłacać latami. Banki doskonale wiedzą, że klient w potrzebie często chętnie skorzysta z takiego bonusu, więc warto podejść do tego chłodną głową.

Co to jest pożyczka konsolidacyjna?

Pożyczka konsolidacyjna działa na podobnej zasadzie, ale jest znacznie bardziej "luźna" w kontekście formalności. Możesz ją wziąć nie tylko w banku, ale też w firmach pożyczkowych. Z reguły ma mniej skomplikowane wymagania, co może być plusem dla osób z gorszą historią kredytową. I tu ważny szczegół - takie pożyczki zazwyczaj bywają droższe niż kredyt konsolidacyjny w banku.

W praktyce wygląda to tak: firma pożyczkowa spłaca za Ciebie Twoje obecne zobowiązania, a Ty masz jedną nową umowę i jedną ratę. Niektóre instytucje przelewają pieniądze bezpośrednio na konta wierzycieli, inne przekazują całą kwotę Tobie. I to Ty masz obowiązek uregulować stare długi. W tym drugim wariancie trzeba uważać, żeby nagle nie pojawiła się pokusa wydania części środków na coś innego, bo wtedy konsolidacja straci sens.

Pożyczka konsolidacyjna może być dobrym rozwiązaniem, jeśli bank odmawia Ci kredytu konsolidacyjnego, ale musisz się liczyć z tym, że koszt całkowity będzie wyższy. To trochę tak, jakbyś wziął ratę "raty" - pomysł sensowny w awaryjnych sytuacjach, ale wymagający dużej samodyscypliny.

Kiedy warto zdecydować się na konsolidację?

Tu nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi. Konsolidacja może być świetnym wyjściem, gdy czujesz, że zaczynasz się gubić w płatnościach i boisz się, że za chwilę zaczną się opóźnienia. W takiej sytuacji połączenie kilku rat w jedną może uratować Twój budżet przed poważnymi kłopotami.

Wyobraź sobie, że masz cztery zobowiązania, każde z inną datą spłaty. 5. dnia miesiąca spłacasz ratę kredytu gotówkowego, 12. dnia leasing za samochód, 18. dnia kartę kredytową, a pod koniec miesiąca raty za sprzęt AGD. Każde z tych zobowiązań ma inne oprocentowanie, inne opłaty i inny system naliczania odsetek. Konsolidacja pozwala wszystko zebrać w jeden, przewidywalny harmonogram.

Jednak jest tu pewien haczyk - jeśli konsolidacja wydłuża okres spłaty o kilka lat, a Ty wcześniej byłeś w stanie spłacić długi szybciej, to ostatecznie możesz zapłacić znacznie więcej. Dlatego często warto potraktować konsolidację jako narzędzie tymczasowe - żeby odzyskać równowagę w domowym budżecie, a potem, gdy sytuacja się poprawi, nadpłacać raty, skracając czas trwania umowy.

Jak przygotować się do wzięcia kredytu lub pożyczki konsolidacyjnej?

Tu nie chodzi tylko o to, żeby pójść do banku i podpisać umowę. Dobrze jest wcześniej zrobić "rachunek sumienia" swoich finansów. Spisz wszystkie zobowiązania - kwoty, oprocentowanie, terminy spłaty. Dzięki temu łatwiej będzie Ci ocenić, czy propozycja banku faktycznie jest korzystna.

Kolejna rzecz - sprawdź swoją historię w BIK. Bank i tak to zrobi, więc lepiej zawczasu wiedzieć, czy nie ma tam jakichś niespodzianek. Jeśli masz opóźnienia w spłatach, postaraj się je uregulować, zanim złożysz wniosek - to zwiększy Twoje szanse na lepsze warunki.

Nie bój się porównywać ofert. To, że jedna instytucja proponuje niższą ratę, nie oznacza automatycznie, że zapłacisz mniej w całości. Zawsze patrz na RRSO - czyli rzeczywistą roczną stopę oprocentowania. To ona pokazuje prawdziwy koszt kredytu, uwzględniający wszystkie opłaty i prowizje.

Na co uważać przy konsolidacji?

To temat, który często jest pomijany w reklamach, bo wiadomo - banki wolą pokazywać zalety. A jednak są pułapki, na które warto uważać. Po pierwsze - prowizje. Niektóre banki pobierają opłatę za udzielenie kredytu konsolidacyjnego, która potrafi być liczona w tysiącach. Po drugie - ubezpieczenia. Czasem są obowiązkowe, a czasem można z nich zrezygnować.

Jest też kwestia dodatkowych kosztów, takich jak opłaty za wcześniejszą spłatę dotychczasowych zobowiązań. W niektórych umowach coś takiego istnieje. Dlatego zanim cokolwiek podpiszesz, poproś o symulację całkowitego kosztu kredytu zarówno w wariancie z konsolidacją, jak i bez niej.

I na koniec - zachowaj ostrożność po konsolidacji. Najgorsze, co można zrobić, to połączyć wszystkie długi w jedną ratę ... i zaciągnąć nowe zobowiązania, bo "przecież teraz mam niższą ratę i więcej wolnych środków”". To prosta droga do spirali zadłużenia, z której później bardzo trudno się wydostać.

Kredyt czy pożyczka konsolidacyjna - co wybrać?

Gdy już wiesz, że konsolidacja to coś, co może Ci pomóc, pojawia się kolejne pytanie. Czy lepiej pójść w kredyt bankowy, czy w pożyczkę konsolidacyjną? Tu dużo zależy od Twojej sytuacji. Jeśli masz w miarę czystą historię kredytową, regularne dochody i nie spóźniasz się z płatnościami, to bank raczej zaproponuje kredyt konsolidacyjny na sensownych warunkach. To zazwyczaj tańsza opcja. Wymaga wprawdzie więcej formalności.

Pożyczka konsolidacyjna to często plan B - kiedy bank mówi "nie", a Ty i tak chcesz zapanować nad swoimi zobowiązaniami. Firmy pożyczkowe potrafią spojrzeć na klienta mniej restrykcyjnie, ale trzeba się liczyć z wyższym RRSO. To trochę jak z samochodem. Możesz kupić nowy model w salonie (taniej w utrzymaniu, ale drożej "na wejściu"), albo używany od prywatnej osoby (tańszy dziś, ale może wymagać więcej uwagi później).

Dobrze jest zrobić sobie dwie kalkulacje - jedną dla kredytu bankowego, drugą dla pożyczki i zobaczyć, która bardziej się opłaca nie tylko "tu i teraz", ale też w perspektywie całego okresu spłaty. Niska rata miesięczna to miły widok na wyciągu, ale jeśli oznacza kilkanaście tysięcy więcej do oddania, to warto się zastanowić, czy to ma sens.

Najczęstsze błędy przy konsolidacji

Największym błędem wcale nie jest podpisanie drogiej umowy. Najczęściej problem zaczyna się po konsolidacji, kiedy ktoś myśli: "skoro rata jest niższa, to mam luz, mogę wziąć jeszcze jedną małą pożyczkę". I tak, w teorii możesz ... ale w praktyce to pierwszy krok do powrotu na starą ścieżkę długów. Konsolidacja działa tylko wtedy, gdy po jej przeprowadzeniu nie dokładasz sobie nowych zobowiązań.

Inny błąd? Skupienie się wyłącznie na racie, a nie na całkowitym koszcie. Reklamy banków potrafią być kuszące - "zamień kilka rat w jedną, niższą". Ale jeśli niższa rata oznacza, że spłacasz dług o 5 lat dłużej, to liczba odsetek potrafi naprawdę zaskoczyć.

Jest też pułapka w przedłużaniu okresu spłaty "maksymalnie, ile się da" - bo choć to faktycznie zmniejsza obciążenie co miesiąc, to często sprawia, że psychicznie człowiek przestaje traktować dług jako coś pilnego. A wtedy łatwiej o rozluźnienie dyscypliny i powrót starych problemów.

Czy konsolidacja może się opłacać "podwójnie"?

Tak i to jest coś, o czym mało kto mówi. Wyobraź sobie, że masz kilka zobowiązań o różnych oprocentowaniach. Jeden kredyt gotówkowy z oprocentowaniem 12%, kartę kredytową z 18%, chwilówkę z RRSO kilkadziesiąt procent ... i kredyt samochodowy z 8%. Jeśli znajdziesz kredyt konsolidacyjny, który pozwoli spłacić wszystko i ustali oprocentowanie na 10%, to nawet jeśli okres spłaty się wydłuży, w sumie możesz zapłacić mniej niż obecnie.

Druga korzyść? Spokój psychiczny. Niby to banał, ale wiele osób, które przeszły konsolidację, mówi, że największą ulgę daje im świadomość, że jest tylko jedna rata, jeden termin i koniec biegania po kilku bankowościach internetowych w ciągu miesiąca. To trochę jak z uporządkowaniem szafy. Dalej masz te same ubrania, ale gdy wszystko jest na swoim miejscu, życie jest łatwiejsze.

Konsolidacja a Twoje finanse w dłuższej perspektywie

Konsolidacja to narzędzie, które działa najlepiej, gdy używasz go z planem. Jeśli wiesz, że Twoja sytuacja finansowa jest chwilowo trudna, ale za kilka miesięcy poprawi się (np. czekasz na nową pracę, koniec kosztownego remontu, czy spłatę innych zobowiązań), to konsolidacja może być mostem, który pomoże Ci przetrwać ten okres.

Warto jednak ustalić sobie regułę. Jeśli pojawią się dodatkowe pieniądze, nie wydajesz ich od razu, tylko przeznaczasz na nadpłatę kredytu. W wielu bankach można skrócić okres spłaty lub obniżyć ratę, a to realnie zmniejsza koszt całkowity.

Najważniejsze jest, żeby traktować ją jako element strategii finansowej, a nie desperacki krok. Jeśli podejdziesz do tego na zasadzie "byle przeżyć ten miesiąc", to możesz wpaść w kolejne problemy. Jeśli natomiast potraktujesz konsolidację jako narzędzie do uporządkowania budżetu i zaplanujesz, co zrobisz dalej, wtedy ma to sens.

Pomyśl o tym tak - konsolidacja to jak przerwa w meczu. Dostajesz chwilę oddechu, możesz zmienić taktykę, poustawiać zawodników (czyli swoje wydatki) i wejść na boisko z nowym planem. Ale jeśli po przerwie wrócisz do starych błędów, to wynik meczu się nie zmieni.

Wybierając między kredytem a pożyczką konsolidacyjną, nie kieruj się tylko reklamą czy tym, że kolega mówił "tam jest szybko i bez papierów". To, co dla jednej osoby jest świetną opcją, dla innej może okazać się kosztowną pomyłką. Dlatego zawsze warto policzyć, porównać i posłuchać tej małej lampki ostrzegawczej w głowie, jeśli czujesz, że coś jest za bardzo "na już".